2023 – năm AI trở nên phổ biến ở mọi nhà

OpenAI công bố ChatGPT – AI sáng tạo dựa trên các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), được đào tạo để thực hiện các cuộc hội thoại trong đời thực – vào cuối năm 2022 và bắt đầu bùng nổ vào đầu năm nay. Ngay sau đó, nhiều hãng công nghệ lớn cũng ra mắt chatbot tương tự Google với Bard, Microsoft với Bing Chat, xAI với Grok, Baidu với Ernie Bot.

Sự xuất hiện của Generative AI giúp xóa đi hình ảnh những trợ lý trí tuệ nhân tạo nhàm chán, thiếu linh hoạt đã tồn tại hàng chục năm qua. Từ một công nghệ phức tạp, trí tuệ nhân tạo đã trở thành công cụ trực quan, dễ tiếp cận, mở ra hàng loạt xu hướng ứng dụng trong cuộc sống. Trong báo cáo về xu hướng tìm kiếm nổi bật tại Việt Nam 2023, Google đánh giá AI đã trở thành chủ đề nóng. Báo cáo nêu rõ: “Cuộc cạnh tranh của nhiều công ty công nghệ hàng đầu trong việc đưa ứng dụng AI đến với người dùng cuối đã thu hút sự chú ý lớn và dẫn đến sự phổ biến của các từ khóa liên quan đến AI trên Google Search 2023”. Trong số đó, người Việt Nam quan tâm đến “lợi ích của AI”, “lĩnh vực AI có những gì” hay cách ứng dụng AI vào các lĩnh vực cụ thể.

AI tạo ra công việc và giải trí

Từ tháng 1, khi OpenAI không hỗ trợ đăng ký tại Việt Nam, nhiều người tìm cách tạo hoặc mua tài khoản để trải nghiệm Trò chuyệnGPT . Tận dụng khả năng tiếp nhận, xử lý và thể hiện nội dung dưới dạng văn bản của AI, người dùng có thể viết tiểu luận, làm thơ, tóm tắt báo cáo, thậm chí sáng tác tác phẩm văn học, viết báo.

Cơn sốt ChatGPT tại Việt Nam

Ở trường học, chatbot được cả giáo viên và học sinh sử dụng như công cụ hỗ trợ trong những chủ đề cần tóm tắt một lượng lớn thông tin. Trong khi đó, chỉ với một vài từ khóa gợi ý cho AI, lãnh đạo tổ chức, doanh nghiệp có thể chuẩn bị bài phát biểu cho nhân viên với phong cách phù hợp.

Một số nhà văn Việt Nam cho biết họ đã sử dụng ChatGPT đểbiên soạn một mục lục và suy nghĩ về các chủ đề. Dù không thể tạo ra những dòng chữ cảm xúc như con người nhưng AI vẫn được coi là trợ thủ giúp tiết kiệm thời gian lao động đáng kể.

Ngoài ra, nhiều người còn sử dụng chatbot để tra cứu thông tin thay vì tìm kiếm qua Google hoặc Bing Search. Một số dịch giả cho rằng khả năng dịch thuật của AI hiệu quả hơn các ứng dụng dịch thuật chuyên ngành. Lý do là vì thay vì dịch từng từ, cụm từ, công cụ AI có thể hiểu được ngữ cảnh của bài viết, từ đó đưa ra cách diễn đạt trôi chảy và dễ hiểu nhất. Hồi tháng 9, ứng dụng dịch thuật của hai du học sinh Việt Nam nhận được đầu tư hàng chục tỷ đồng ở Mỹ nhờ kết hợp AI chuyển văn bản tiếng Việt sang tiếng Anh và 100 ngôn ngữ khác nhau.

Xu hướng sử dụng AI để tạo hình ảnh

Vào đầu năm 2023, một bộ linh vật mèo Bức ảnh gây xôn xao mạng xã hội khi nhiều người cho rằng đây là tượng mèo linh vật đón năm mới ở tỉnh Ninh Thuận. Trên thực tế, bức ảnh được tạo bằng công cụ giữa hành trình .

Xu hướng sử dụng Tranh trí tuệ nhân tạo phần mềm đã xuất hiện từ năm 2022 nhưng chỉ xoay quanh một số nhóm đam mê công nghệ. Tuy nhiên, với sự bùng nổ của ChatGPT, một loạt các công cụ tạo hình ảnh sẽ được nâng cấp và thu hút lượng lớn người dùng vào năm 2023. Chỉ cần lệnh phù hợp ở dạng văn bản, bất kỳ ai cũng có thể đóng vai một nghệ sĩ để thỏa sức sáng tạo theo nhiều phong cách như tự thiết kế nội thất, thời trang, thậm chí là vẽ truyện tranh không cần có năng khiếu nghệ thuật.

Xu hướng tạo hình ảnh AI cũng khai sinh ra một nghề mới ở Việt Nam: kỹ sư nhanh chóng . Người tạo lời nhắc không nhất thiết phải biết viết mã, lập trình nhưng cần có ngoại ngữ và kỹ năng diễn đạt tốt để giao tiếp hiệu quả với các ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Kết hợp kiến thức nền tảng chuyên ngành sẵn có, các kỹ sư nhanh nhạy sẽ “dạy” AI để hoàn thiện sản phẩm, đáp ứng nhu cầu từng lĩnh vực cụ thể trong xã hội. Ngoài ra, một số tổ chức còn tận dụng AI tạo hình ảnh để tái tạo kiến trúc cổ, khôi phục những bức tranh, tác phẩm nghệ thuật có ý nghĩa lịch sử Việt Nam nhưng đã xuống cấp theo thời gian.

Tuy nhiên, các chuyên gia đánh giá rằng các công cụ AI tạo ra ảnh và video có thể gây nguy cơ lừa đảo deepfake.

Xu hướng sử dụng AI để tạo avatar cá nhân

Các ứng dụng thiết kế avatar sử dụng trí tuệ nhân tạo đã xuất hiện từ lâu nhưng mới bùng nổ và thu hút được lượng lớn người dùng nhờ tích hợp trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là vào nửa cuối năm 2023.

Vào giữa tháng 7, nhắc nhở , ứng dụng biến ảnh selfie thành avatar chuyên nghiệp, vượt mặt mạng xã hội chủ đề để leo lên vị trí số một trên App Store. Tại Việt Nam, phần mềm cũng nằm trong top 6 công cụ chỉnh sửa ảnh được cài đặt nhiều nhất. Chỉ cần upload 7 tấm ảnh, Remini sẽ hỗ trợ tạo ra những bức chân dung với các lựa chọn về kiểu dáng, trang phục, độ tuổi, màu da.

Tháng 8, mạng xã hội Facebook và Instagram tràn ngập những bức ảnh mang phong cách anime được tạo bởi vòng lặp . Cuối tháng này, Loopsie vươn lên trở thành ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trên App Store tại Việt Nam. Khác với các đối thủ, Loopsie không chỉ tập trung vào khuôn mặt mà còn biến đổi khung cảnh xung quanh, khiến bức ảnh trở nên đẹp và nhiều màu sắc hơn. Đến tháng 10, Zalo tích hợp tính năng AI Avatar để người dùng thiết kế avatar theo 6 phong cách khác nhau.

Tuy nhiên, các chuyên gia bảo mật cũng khuyến cáo người dùng nên thận trọng khi cung cấp ảnh cá nhân cho AI. Trong ngữ cảnh của giả sâu tấn công nở rộ, kẻ xấu có thể tạo ra những hình ảnh giả, tin tức giả, gọi video giả danh người khác. Các chuyên gia của Dự án Chống lừa đảo cảnh báo: “Một khi dữ liệu bị khai thác, người chịu thiệt hại không chỉ là bản thân người đó mà còn cả gia đình, bạn bè và những người xung quanh”.

Tâm lý “không còn gì để mất” khi chạy theo trào lưu ảnh AI

Hoàng Giang

• Rủi ro deepfake từ ứng dụng tạo ảnh anime
• Ứng dụng AI tạo ảnh anime gây sốt tại Việt Nam
• Kỹ sư nhanh nhẹn – nghề ra lệnh cho siêu AI