Hàng loạt lừa đảo trực tuyến nhiều người rơi vào trong năm

Theo thống kê của Cục An toàn thông tin – Bộ Thông tin và Truyền thông, lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam tăng 64,78% trong 6 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm ngoái và tăng 37,62% so với năm trước. nửa cuối năm 2022. Những tháng cuối năm, tội phạm mạng tiếp tục triển khai hàng loạt phương thức, ứng dụng công nghệ hiện đại, gây thiệt hại lớn cho người dùng mạng.

Tuyển cộng tác viên trực tuyến

Nhóm lừa đảo tiếp cận nạn nhân bằng quảng cáo tuyển cộng tác viên trên mạng xã hội. Ban đầu, họ yêu cầu người tham gia hoàn thành các nhiệm vụ đơn giản như xem YouTube hoặc theo dõi tài khoản Facebook để nhận phần thưởng tiền mặt nhỏ. Nạn nhân sau đó được hướng dẫn tham gia một nhóm Telegram kín và phải trả tiền để nhận nhiệm vụ cao hơn và phần thưởng lớn. Nhưng khi người dùng muốn rút tiền, nhóm lừa đảo lấy lý do thao tác bị lỗi hoặc ứng dụng ngân hàng có vấn đề để yêu cầu thanh toán bổ sung để xử lý. Sợ mất đi tài sản tích lũy, nhiều người đã chuyển hàng chục triệu đến hàng tỷ đồng cho kẻ xấu trước khi phát hiện mình bị lừa.

Dự án Chống Lừa đảo cho biết hệ thống này đã nhận được hàng chục cuộc gọi cầu cứu từ các nạn nhân chỉ trong hai tuần của tháng Giêng. Trong tháng 3, Công an Hà Nội cũng ghi nhận nhiều trường hợp mất tiền do thủ đoạn tương tự. Điển hình, một người bị lừa 400 triệu đồng khi thực hiện nhiệm vụ tăng tương tác trên Facebook và một phụ nữ bị mất 2,5 tỷ đồng vì hợp tác đặt hàng trên nền tảng Tiki giả.

Dù cơ quan chức năng liên tục cảnh báo về lừa đảo, thậm chí gửi tin nhắn đến số điện thoại của người dân nhưng những trường hợp rơi vào bẫy vẫn xảy ra quanh năm.

Mạo danh cơ quan hoặc nhà cung cấp dịch vụ

Nhiều nhóm lừa đảo giả danh công an, tòa án, cục thuế, bưu điện, điện lực… để nhắn tin, gọi điện, tung tin sai sự thật nhằm ép nạn nhân chuyển tiền hoặc tự tiết lộ thông tin. Thông tin cá nhân quan trọng.

Thủ thuật này đã có từ lâu nhưng lại nở rộ vào năm nay. Hồi tháng 4, Công an TP.HCM ghi nhận vụ mất 15 tỷ đồng do tin vào lời nói của một kẻ mạo danh tướng công an liên hệ để điều tra một vụ ma túy. Hồi tháng 9, Công an Hải Phòng cho biết một cụ ông 71 tuổi bị mất 1,3 tỷ đồng trong một vụ lừa đảo tương tự.

Trước đó, vào tháng 5, Tổng công ty Điện lực miền Bắc đã phải đưa ra cảnh báo về hàng loạt cuộc gọi giả, dọa cắt điện sau hai giờ nếu người dùng không cung cấp thông tin cá nhân để so sánh hợp đồng. Kẻ xấu còn mạo danh nhà mạng và Cục Viễn thông , dọa chặn thuê bao yêu cầu nạn nhân khai báo số CCCD, ngày sinh…

Trước tình trạng bùng phát vấn nạn mạo danh này, Bộ Thông tin và Truyền thông đang triển khai việc cấp nhãn hiệu voice cho số điện thoại của các cơ quan, tổ chức, đồng thời siết chặt việc đăng ký thuê bao. điện thoại di động, hạn chế dùng SIM rác.

Quảng cáo tai nghe giảm giá 70%

Từ đầu tháng 10, người dùng Facebook bị “khủng bố” hàng loạt quảng cáo cho tai nghe Marshall, Samsung … giảm 70%, từ 2,59 triệu đồng xuống còn 549 nghìn đồng. Kẻ xấu còn mạo danh nhiều fanpage nổi tiếng để đồng loạt chạy quảng cáo khiến người dùng lầm tưởng hãng tai nghe thực chất đang có chiến dịch khuyến mại cuối năm, rơi vào bẫy mua phải hàng giả, kém chất lượng với giá cao.

Ngày 19/12, Tổng cục Quản lý thị trường – Bộ Công Thương cho biết đã phá hủy kho hàng giả thương hiệu Marshall quy mô lớn, chứa hơn 10.000 sản phẩm với tổng trị giá gần 4,4 tỷ đồng tại quận Tây Hồ. Nhiều mẫu trong số này đang được đóng gói và dán nhãn giả để chuyển đến người mua trực tuyến.

Các chuyên gia khuyên người dùng nên thận trọng khi thấy sản phẩm có giá quá rẻ so với bình thường để tránh rơi vào bẫy. Các thương hiệu cũng nên chủ động phát hiện hình ảnh, video sản phẩm của mình bị các bên khác sử dụng vào mục đích lừa đảo để có biện pháp xử lý kịp thời.

Hóa đơn chuyển tiền giả qua ứng dụng ngân hàng

Lợi dụng xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt, kẻ xấu đã lợi dụng các công cụ, website chuyên trong hóa đơn chuyển tiền giả . Chỉ trong vài phút, họ đã có trong tay “hóa đơn chuyển khoản” với giao diện, font chữ và số tiền giống hệt thông tin trong ứng dụng ngân hàng. Người bán sẽ bị lừa nếu chỉ xem nội dung “chuyển khoản thành công” mà không kiểm tra biến động số dư.

Đầu tháng 10, Công an phường Kim Mã, Hà Nội cho biết, phát hiện một người dùng hóa đơn chuyển khoản giả để mua chiếc điện thoại trị giá 34 triệu đồng. Hồi tháng 7, Công an Đà Nẵng cũng khởi tố một người trộm 300 triệu đồng trong một cửa hàng thời trang theo cách tương tự. Giữa tháng 4, một đường dây chuyên lừa đảo chuyển tiền cũng bị Công an Hải Dương triệt phá. Nhóm lừa đảo cho biết sẽ có một người giả vờ mua hàng nhưng không mang tiền và một người ở nhà làm màn chuyển tiền giả. Nhóm thường chọn những cửa hàng có chủ sở hữu trẻ để đảm bảo họ có tài khoản ngân hàng và chấp nhận thanh toán trực tuyến.

Lừa đảo sâu

Lừa đảo sâu đang trên đà phát triển với sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo. Deepfake là sự kết hợp giữa deep learning và fake, sử dụng AI để nhanh chóng hoán đổi và ghép khuôn mặt của người này vào cơ thể của người khác một cách tự nhiên, tạo ra những video trông như thật.

Kẻ xấu sẽ tìm cách chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội của người dùng, sau đó sử dụng deepfake để giả mạo giọng nói, hình ảnh, video… và gọi điện cho bạn bè, người thân của nạn nhân để vay tiền. Họ sẽ tạo ra các tình huống tai nạn, sự cố cần tiền gấp để thuyết phục người thân nạn nhân chuyển tiền.

Theo ông Ngô Tấn Vũ Khánh, chuyên gia tư vấn bảo mật tại Kaspersky, dấu hiệu của các cuộc gọi đáng ngờ là chúng thường diễn ra trong thời gian ngắn, hình ảnh và âm thanh chập chờn, khuôn mặt không cân xứng, cử động mắt và miệng không tự nhiên. Khi nhận cuộc gọi liên quan đến những thông tin, vấn đề nhạy cảm, đặc biệt là nhu cầu chuyển tiền, người dùng cần tỉnh táo kiểm tra và gọi điện cho các bên liên quan để xác nhận, tránh rơi vào bẫy.

Hỗ trợ thu hồi tiền cho nạn nhân bị lừa đảo

Lợi dụng tâm lý lừa đảo muốn lấy lại tài sản, kẻ xấu giả làm luật sư , chuyên gia an ninh mạng… để làm quen và tìm cách lừa lại nạn nhân. Chúng thường tìm kiếm nạn nhân trong các nhóm chia sẻ kinh nghiệm chống lừa đảo, sau đó tuyên bố có dịch vụ đặc biệt để lấy lại tiền. Tuy nhiên, khi nạn nhân chuyển phí dịch vụ thì họ lập tức cắt đứt liên lạc.

Trong một số trường hợp, kẻ lừa đảo tự nhận là hacker mũ trắng, dụ nạn nhân gửi tiền để giao dịch trên sàn forex hoặc chứng khoán, kèm theo cam kết can thiệp thuật toán giúp người chơi giành chiến thắng và lấy lại số tiền bị lừa trước đó. ở đó. Tuy nhiên, các sàn giao dịch này chỉ cho phép gửi tiền và không thể rút tiền.

Theo các chuyên gia của dự án Chống lừa đảo, số tiền bị tội phạm mạng chiếm đoạt thường khó thu hồi vì chúng biết cách ẩn danh và sử dụng số điện thoại, tài khoản ngân hàng giả. Thay vì tin vào lời nói của người lạ, nạn nhân nên thông báo với cơ quan chức năng để có giải pháp phù hợp.

Hoàng Giang